«ΤΟ 2^ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΟΛΟΥ»

ΤΟ ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΟΛΟΥ

Το 1938 ιδρύεται ως 5τάξιο «ΠΡΟΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΟΛΟΥ», (Β.Δ. 25/10/1938, ΦΕΚ 408/31-10-1938). (Τα Προγυμνάσια αφορούσαν την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης Μεταξά με την οποία η βασική εκπαίδευση περιλάμβανε: 4τάξιο Δημοτικό Σχολείο, 5τάξιο Προγυμνάσιο και 3τάξιο Γυμνάσιο). Στεγάζεται προσωρινά στο διδακτήριο του 6^ου Δημοτικού Σχολείο Βόλου. Διευθυντής του επιλέγεται ο φιλόλογος Σωκράτης Παπαϊωάννου ο οποίος διακρίνεται για τη διδακτική και παιδαγωγική κατάρτιση αλλά και τη διοικητική του ικανότητα για αυτό και διευθύνει το σχολείο μέχρι το1959, οπότε και συνταξιοδοτείται.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΟΛΟΥ

Το 1939 ιδρύεται το 8τάξιο «Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΟΛΟΥ» (Β.Δ. 13/9/1939, ΦΕΚ 395/18-9-1939) και οι μαθητές του Προγυμνασίου εντάσσονται στη Β΄ τάξη του νέου Γυμνασίου. Από την 1^η Οκτωβρίου 1939 λόγω στενότητας χώρων μεταστεγάζεται στο επί της οδού Κασαβέτη διδακτήριο, μεταξύ των οδών Γαλλίας και Αλεξάνδρας. Επειδή όμως το μαθητικό δυναμικό αυξάνεται (το σχ. έτος 1939-1940 ανέρχεται σε 236 μαθητές κατανεμημένοι στις 3 πρώτες τάξεις, Α΄, Β΄, Γ΄ και σε 5 τμήματα) οι χώροι του νεοαποκτηθέντος διδακτηρίου δεν επαρκούν, για αυτό μερικά τμήματα στεγάζονται στο πιο κάτω κτίριο της Εμπορικής Σχολής, το οποίο λειτουργεί ως Παράρτημα. Ας σημειωθεί ότι τα χρόνια αυτά οι μαθητές πληρώνουν για εκπαιδευτικά τέλη, για σχολική υγιεινή, για μαθητικά συσσίτια και για μορφωτικό κινηματογράφο. Πληρώνουν ακόμη για τα βιβλία τους, που τα αγοράζουν από τα βιβλιοπωλεία.

ΤΑ ΔΕΚΑ ΠΡΩΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ

Το Σχολείο μας κατά τα πρώτα έτη της νηπιακής του ηλικίας διήλθε ανάμεσα από πολλές συμπληγάδες. Αντιμετώπισε χίλιες δυο δυσκολίες και αντίξοες περιστάσεις και συνάντησε μεγάλα και πολλαπλά εμπόδια. Εντούτοις, παρά τους τριγμούς και τους κλυδωνισμούς που υπέστη, με άξιο τιμονιέρη τον φιλόλογο Παπαϊωάννου Σωκράτη έμεινε όρθιο, ακέραιο, επιβλητικό και αναδείχτηκε στο τέλος ένας τηλαυγής φάρος του Βόλου και της Μαγνησίας που φωτίζει έκτοτε τους πνευματικούς ορίζοντες ολόκληρης της περιοχής μας.

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΚΑΤΟΧΗ

Το σχ. έτος 1940-1941 ο αριθμός των μαθητών αυξάνεται σε 356. Στις 28 Οκτωβρίου 1940 δυο έφιπποι στρατιώτες αναγγέλλουν στον γυμνασιάρχη Σωκράτη Παπαϊώννου την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου και την εντολή για το κλείσιμο του Σχολείου. Το Βιβλίο  Πράξεων του Συλλόγου των Καθηγητών από τον Οκτώβριο του 1940 μεταβαίνει κατευθείαν στον Ιούνιο του 1941 αφού όλη αυτή την περίοδο τα μαθήματα δεν γίνονται. Στο Βιβλίο όμως της Σχολικής Εφορείας (σχολικό ταμείο) αναφέρονται ότι «το 2^ον Γυμνάσιο, εις τας κρισίμους ταύτας στιγμάς, ας διέρχεται η πατρίς ημών, αγωνιζομένη τον υπέρ βωμών και εστιών αγώνα κατά ασπόνδου εχθρού, συνεισφέρει 5.000 δραχμάς υπέρ της φανέλλας του στρατιώτου», 10.000 δρχ. υπέρ του Πανελληνίου Εράνου Κοινωνικής Προνοίας, όπως και «400 δραχμάς δια την αγορά του Μεγάλου Πολεμικού Λαχείου» Ακολουθεί η ήττα και η κατοχή και οι καθηγητές του Β΄ Γυμνασίου αναγκάζονται να δώσουν όρκο ενώπιον του κ. Γυμνασιάρχη Σ. Παπαϊωάννου ότι θα παρέχουν «πάσαν γόνιμον συνεργασίαν εις τας στρατιωτικάς και πολιτικάς αρχάς τας Ιταλικάς, εν τω συμφέροντι του Ελληνικού Έθνους και του Ελληνικού λαού». Όπως είπαμε στο σχολικό αυτό έτος μαθήματα δεν γίνονται παρά ελάχιστα. Για αυτό και τα αποτελέσματα καθυστερούν για ολόκληρο εξάμηνο και εκδίδονται μόλις στις 26 Δεκεμβρίου 1941. Έτσι λήγει και τυπικά το πολυπαθές σχολικό έτος 1940-1941.

Το σχολικό έτος 1941-1942 αρχίζει τον Ιανουάριο του 1942 και τελειώνει τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου. Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο και εν μέσω πολλών δυσχερειών γίνονται οι εισιτήριες, οι κατατακτήριες, οι των κατ΄ ιδίαν διδαχθέντων και οι συμπληρωματικές εξετάσεις για αυτό και τα μαθήματα κανονικά αρχίζουν την 1^η Μαΐου. Για τους αδύνατους μαθητές τα μαθήματα συνεχίζονται και κατά τους μήνες των διακοπών του καλοκαιριού. Τα μαθήματα αυτά γίνονται χωρίς σχετική διαταγή αλλά με μόνη την επιθυμία των καθηγητών να βοηθήσουν του μαθητές που υστερούν.

Το σχολικό έτος 1943-1944 αρχίζει κανονικά την 1^η Σεπτεμβρίου 1943. Όμως ο Σύλλογος των Καθηγητών, τη μια φορά «λαβών υπ΄ όψει το έκρυθμον της καταστάσεως συνεπεία των τελευταίων πολεμικών γεγονότων εν τη πόλει του Βόλου και εν τοις περιχώροις», και την άλλη «την δυσχερή επισιτιστικήν κατάστασιν, την μη αποστολήν εισέτι του αναλυτικού προγράμματος δια τους μαθητάς της εβδόμης τάξεως, τας συγκοινωνιακάς δυσχερείας» αλλά και «τας τεχνικάς δυσχερείας δια την στέγασιν των μαθητών» ζητά την αναβολή των εξετάσεων και των μαθημάτων. Έτσι τα μαθήματα αρχίζουν στα μέσα περίπου του Νοεμβρίου. Το διάστημα αυτό ανευρίσκεται διδακτήριο για να στεγαστούν οι επιπλέον τάξεις. Είναι το διδακτήριο της ιδιωτικής σχολής Τρύφωνα Κοντογεωργίου επί της οδού Γαλλίας μεταξύ των οδών Χατζηαργύρη και Κοραή. Εκεί μεταφέρονται τα γραφεία και οι μεγάλες τάξεις για αυτό αποκτά τον τίτλο του «Κεντρικού» ενώ τώρα το επί της οδού Κασαβέτη φέρει τον τίτλο του «Παραρτήματος». Λόγω όμως των πολλών εχθροπραξιών και πολεμικών συγκρούσεων που συνεχίζονται αλλά και του επισιτισμού που επιδρούν στην ομαλή λειτουργία του Σχολείου, οι εξετάσεις γίνονται τον Δεκέμβριο του 1944 και τα αποτελέσματα εκδίδονται αρχές Ιανουαρίου 1945.

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΚΑΙ Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ

Το σχολικό 1944-1945 αρχίζει μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων του 1945. Είναι το πρώτο σχολικό έτος μετά την απελευθέρωση και όλοι ρίχνονται στη δουλειά. Ο αυστηρός και ορμητικός αλλά πάντα δίκαιος και συνετός γυμνασιάρχης Σωκράτης Παπαϊωάννου δίνει κατευθύνσεις για όλα τα θέματα και χαράσσει τις κατευθυντήριες γραμμές για την σχολική ζωή. Οι καθηγητές φροντίζουν να υλοποιήσουν τις κατευθύνσεις του. Έχουν πιστέψει στα λόγια του και φροντίζουν να αναδείξουν το σχολείο ισάξιο ή και ανώτερο από όλα τα άλλα που λειτουργούν στο Βόλο. Είναι η πρώτη  χρονιά που λειτουργεί το σχολείο με τελευταία τάξη, έστω και ολιγομελή (26 οι τελειόφοιτοι) προερχόμενοι από μετεγγραφές. Στις απολυτήριες εξετάσεις όμως λαμβάνουν μέρος 16 μαθητές αφού οι άλλοι απορρίπτονται λόγω απουσιών. (όριο απουσιών 80)

Το σχολικό έτος1945-1946 αρχίζει τον Ιανουάριο του 1946. Τη σχολική αυτή χρονιά εφαρμόζεται για πρώτη φορά ο θεσμός των κλασσικών και των πρακτικών τμημάτων για την εβδόμη και την όγδοη τάξη. Στο κλασσικό εγγράφονται οι μαθητές που έχουν προορισμό τις θεωρητικές σπουδές (Φιλολογία, Θεολογία, Νομική κ.ά.) και είναι καλύτεροι στα αρχαία, νέα, λατινικά και στο πρακτικό εγγράφονται οι μαθητές που προορίζονται για θετικές επιστήμες (Φυσικομαθηματική, Ιατρική, Πολυτεχνείο κ.λπ.) και είναι καλύτεροι στα μαθηματικά, φυσική, χημεία. Τον Ιούνιο εκδίδονται τα αποτελέσματα σύμφωνα με τα οποία αποφοιτούν οι μαθητές του Προγυμνασίου. Οι μαθητές αυτοί παρακολούθησαν για 8 χρόνια τα μαθήματα του 8τάξιου Γυμνασίου (είχαν προέλθει από την Δ΄ τάξη του Δημοτικού). Την ίδια χρονιά καταργούνται στην πράξη τα 8τάξια Γυμνάσια με 8 τάξεις και θεσπίζονται τα 6τάξια, τα οποία αν και έχουν 6 τάξεις από την Τρίτη (Γ΄) έως την ογδόη (Η΄), εντούτοις ονομάζονται 8τάξια.

Το σχολικό έτος 1946-1947 αρχίζει επιτέλους κανονικά το Σεπτέμβριο του 1946. Το σύνολο των καθηγητών ανέρχεται στους 21 και ο αριθμός των μαθητών τους 789. Τέσσερα νέα στοιχεία διαφοροποιούν το έτος αυτό από τα άλλα: α) αρκετές και μεγάλες παιδαγωγικές τιμωρίες των μαθητών, β) η επίσκεψη το Βόλο του βασιλέως κατά την περίοδο των διαγωνισμών, οπότε αυτή παρατείνεται προκειμένου να αναπληρωθούν τα διαγωνίσματα που χάθηκαν λόγω της επίσκεψης, γ) για τις εισιτήριες εξετάσεις τους, οι υποψήφιοι από τα Δημοτικά σχολεία πληρώνουν εξέταστρα και δ) έναρξη λειτουργίας μαθητικών συσσιτίων. Οι μαθητές εκτός από τρόφιμα που παραλαμβάνουν, στο σχολείο σε κατάλληλο υπόστεγο παρασκευάζεται από μαγείρισσες γάλα.  Οι μαθητές έχουν μαζί τους κύπελα και στο δεύτερο διάλειμμα πίνουν το γάλα μαζί με νοστιμότατα σταφιδόψωμα.

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ 1947 ΜΕΧΡΙ 1954

Τα σχολικά έτη 1947-1948 μέχρι και 1953-1954 κυλούν σχετικά χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Οι πληγές βέβαια του Πολέμου είναι ακόμη ανοιχτές και ο κόσμος ματωμένος από τον εμφύλιο. Το σχολείο εξακολουθεί να στεγάζεται στην οδό Γαλλίας και σε δύο διδακτήρια που απέχουν όμως μεταξύ τους περίπου 1,5 χιλιόμετρο. Στο Κεντρικό Γαλλίας με Κοραή και στο Παράρτημα Γαλλίας με Κασαβέτη. Παράλληλα λειτουργούν παραρτήματα στη Νέα Ιωνία, την Αργαλαστή, τη Σκόπελο, τη Σκιάθο. Ο αριθμός των μαθητών όλα αυτά τα χρόνια κυμαίνεται γύρω στους 800. Το 1958-1959 με τους μαθητές των παραρτημάτων, ο αριθμός τους εκτοξεύεται στους 1250. Το σχολικό έτος 1948-1949 ορίζεται στο Σχολείο για πρώτη φορά υποδιευθυντής.

Οι μαθητές έρχονται στο Γυμνάσιο ύστερα από 6ετή φοίτηση στα Δημοτικά που παρουσίαζαν μεγάλη ανομοιογένεια. Οι δάσκαλοι «εγκαταλελειμμένοι» και αυτοί αγωνίζονται να επιβιώσουν. Ό,τι θετικό γινόταν ήταν απόρροια μιας προσωπικής προσπάθειας ορισμένων ιεραποστόλων της Παιδείας και όχι  συστηματικού σχεδιασμού και ενδιαφέροντος της Πολιτείας. Οι απέλπιδες προσπάθειες των οικογενειών να σταθούν στα πόδια τους δεν άφηναν περιθώρια για πολλές φροντίδες για την μόρφωση των παιδιών τους. Οι ξένες γλώσσες, η μουσική, τα φροντιστήρια ήταν πράγματα για πολύ λίγους.

Οι εκπαιδευτικοί από την άλλη, με ελλείψεις και εκείνοι  και χωρίς μέσα για σωστή εκπαιδευτική διαδικασία σε τάξεις των 60 μαθητών και άνω, αγωνίζονται υπεράνθρωπα να ανταποκριθούν στο έργο της δημιουργίας ανθρώπων και της μετάδοσης γνώσης. Είχαν όμως ένα θετικό για αυτούς στοιχείο: την δυνατότητα επιβολής. Μπορούσαν να σταθούν στην τάξη, γιατί και η οικογένεια, η κοινωνία και το Σχολείο είχαν κοινή απαίτηση και γραμμή στο πνεύμα της Αγωγής: την αυστηρή πειθαρχία.  

Καθρέπτης του κλίματος του Σχολείου εκείνης της εποχής είναι ο κανονισμός του. Στα χρόνια αυτά που αναφερόμαστε, ο κανονισμός του Β΄ Γυμνασίου ήταν ιδιαίτερα αυστηρός σε θέματα που αφορούσαν την φοίτηση, την ατομική εμφάνιση, την «ευκοσμίαν εν τω σχολείω» αλλά και τη συμπεριφορά εκτός σχολείου. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω τμήμα του Κανονισμού της 1-12-1950: « Οι μαθητές οφείλουν να βαδίζουν καθ΄ οδόν κοσμίως και σεμνοπρεπώς και η εν γένει εμφάνισίς τους να είναι αξιοπρεπής… Να χαιρετούν τους ανωτέρους των δια του καθιερωμένου υπό του Σχολείου χαιρετισμού … Να φιλοτιμώνται να διαφυλάττουν την μαθητικήν και Σχολικήν αξιοπρέπεια …» ενώ σε άλλα σημεία « Οι μαθητές απαγορεύεται να παραμένουν έξω της οικίας των πέραν της 7.30 ώρας κατά τους χειμερινούς μήνας και μέχρι της 9^ης μ.μ. μετά την 1^η Απριλίου ειμή ένεκα εκτάκτου ανάγκης και αποδεδειγμένης ή συνοδευόμενοι υπό των γονέων των και μόνον» … Απαγορεύεται  να φοιτούν εις καφενείαν, αίθουσας χορού, κινηματογράφους, να περιφέρονται εις την οδόν Ερμού, να ίστανται εις σταυροδρόμια ή άλλας οδούς εκτός της παραλιακής ….»

Κανονισμός υπήρχε, παρακολούθηση και έλεγχος γινόταν, τα παραπτώματα όμως και οι σχετικές ποινές (συνήθως 5νθήμερες αποβολές) ήταν συνεχείς. Στο Πρακτικό του Συλλόγου των Καθηγητών διαβάζουμε: Ο Σύλλογος «λαβών υπ’ όψιν καταγγελίαν καθηγητού …. ότι ο μαθητής  …, εκάθητο εις παραλιακόν καφενείον και εκάπνιζεν επιδεικτικώς, επιβάλλει εις τον μαθητήν την ποινήν της 5νθημέρου αποβολής» ή  «λαβών υπ’ όψιν την  καταγγελίαν του κ. Διευθυντού της Εμπορικής Σχολής κατά του μαθητού …. συλληφθέντος να παραδίδη εις μαθητήν της Εμπορικής Σχολής άσεμνον εικόνα, την οποίαν ούτος επεδείκνυε εις ετέρους μαθητάς, επιβάλλει εις τον εν λόγω μαθητήν την ποινήν της 5νθημέρου αποβολής». 

ΣΕΙΣΜΟΙ… ΛΙΜΟΙ… ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ

Στη δεκαετία του 1950, η πόλη μας, με ανοιχτές ακόμη τις πληγές από την περίοδο της γερμανικής Κατοχής και του Εμφυλίου πολέμου, προσπαθεί να βρει μέσα από τις καθημερινές ανάγκες που παρουσιάζονται την ομοιογένειά του και δρόμους για να ορθοποδήσει. Ωστόσο, από το 1954 έως το 1957 πλήττεται από καταστροφικούς σεισμούς και πλημμύρες που τον κρατούν σε κατάσταση ανάγκης διαρκείας. Η πόλη σχεδόν ισοπεδώνεται, καθώς τα περισσότερα σπίτια είτε αρχοντικά είτε χαμηλά, των ανθρώπων του μόχθου και της δουλειάς, αλλά και τα δημόσια κτήρια ή κτήρια στα οποία στεγάζονται μεγάλες βιομηχανίες ή βιοτεχνίες, καταρρέουν ή παθαίνουν σοβαρές ζημιές. Χιλιάδες κάτοικοι μένουν άστεγοι, οι μεταφορικές υποδομές πλήττονται βαρύτατα, τα εργοστάσια αναστέλλουν τη λειτουργία τους και η τοπική οικονομία μπαίνει σε φάση καταστολής. Το φύλλο του «Ταχυδρόμου» της 21-4-1955 γράφει: «Εκ των διδακτηρίων Μέσης Εκπαιδεύσεως φέρονται ως βαρέως βεβλαμμένα, αλλ’ επισκευάσιμα, τα οικήματα του Κεντρικού και του Παραρτήματος  Β΄ Γυμνασίου, Εμπορικής Σχολής, Κεντρικού και Παραρτήματος Γυμνασίου Θηλέων. Τέλος ο άνω όροφος του Α΄ Γυμνασίου Αρρένων κατέστη ετοιμόρροπος».

Ο υπουργός Παιδείας «απεφάσισεν όπως τα σχολεία λειτουργήσουν εις υπόστεγα, τα οποία θα στηθούν εις διάφορα οικόπεδα. Η λειτουργία των σχολείων θα παραταθεί επί 8-10 ημέρας, εφ΄ όσον εν τω μεταξύ δεν έχουν γίνει τα υπόστεγα. Σκηναί δεν θα διατεθούν, διότι η τοιαύτη στέγασις δεν είναι εφαρμόσιμος». Επιτροπές όμως «διδασκάλων και καθηγητών εζήτησαν από τον κ. Υπουργό όπως μεριμνήσει δια την διάθεσιν σκηνών εις τους εκπαιδευτικούς, διότι πολλοί είναι άστεγοι». Οι μήνες Μάιος και Ιούνιος 1955 θα μείνουν αξέχαστοι από καθηγητές και μαθητές του Β΄ Γυμνασίου. Θρανία και πίνακες μεταφέρθηκαν σε ελαιώνα, δεξιά καθώς ανεβαίνουμε προς Άλλη Μεριά. Εκεί διεξήχθησαν ομαλά τα τελευταία μαθήματα και οι διαγωνισμοί του Ιουνίου καθώς ευνόησαν οι καιρικές συνθήκες αλλά και η ησυχία της ήρεμης φύσης. Αξίζει όμως να σημειωθεί παρότι «οι εξετάσεις διενεργήθησαν εις το ύπαιθρον, δεν ελήφθη υπ’ όψιν η εκ των σεισμών δημιουργηθείσα κατάστασις» και το ποσοστό των ανεξεταστέων και απορριφθέντων ήταν υψηλό στις εξετάσεις. Στην «Θεσσαλία», στο φύλλο της 16-6-1955, διαβάζουμε: «όπως συνάγεται από τα εκδιδόμενα αποτελέσματα …. ο μαθητόκοσμος του Βόλου απεδεκατίσθη, λόγω μιας αδικαιολογήτου και προ παντός αψυχολογήτου αυστηρότητος,…».  

Τον Οκτώβριο του 1955 κατασκευάζονται στην περιοχή «Τσιμπούκη» παραπήγματα και το σχολείο συστεγάζεται σε αυτά μαζί με το Γυμνάσιο Θηλέων. Η προσωρινή όμως αυτή στέγαση είχε διάρκεια 16 ετών! (μέχρι το Γενάρη 1971).

Ο ΓΥΜΝΑΣΙΑΡΧΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

Το 1959 αποχωρεί από την υπηρεσία ο ιδρυτής και διευθυντής επί μια 20ετία – χρόνος ρεκόρ στα βολιώτικα αλλά και στα πανελλήνια χρονικά – του Β΄ Γυμνασίου, Γυμνασιάρχης Σωκράτης Παπαϊωάννου και αναλαμβάνει ο ισάξιος συνεχιστής του μαθηματικός Δημήτριος Οικονομίδης. Για το υψηλό ανάστημα του ανδρός, παραθέτουμε απόσπασμα από δημοσίευμα προς τιμήν του, στην εφημερίδα «Θεσσαλία», λίγες μέρες μετά την συνταξιοδότησή του, του μαθητή του, απόφοιτου του ΄46, δικηγόρου Απόστολου Παπαθανασίου:

« …. Ο Γυμνασιάρχης του 2^ου Γυμνασίου Βόλου Σωκράτης Παπαϊωάννου υπήρξεν το φωτεινό παράδειγμα κλασσικού παιδαγωγού, ανθρώπου και επιστήμονος. Υπηρέτησε επί μίαν ολόκληρον 40ετίαν την Ελληνικήν παιδείαν  με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, την αρτίαν επιστημονικήν του συγκρότησιν, την ψυχικήν ευγένειαν και ανωτερότητα, την μετριοφροσύνην, το ήθος και την επίγνωσιν της ιεράς αποστολής εις το ευγενές και επίμοχθον έργον του, ως παιδαγωγού επιστήμονος. ….. Τη σκοτεινήν περίοδον της κατοχής ουδέ στιγμήν ολιγώρησεν. Πιστός εις το καθήκον εσυνέχισεν την αποστολήν του με την τότε πλειάδα των αλησμόνητων συνεργατών του καθηγητών του 2^ου Γυμνασίου, δια τους κινδύνους αδιαφορών και αναλίσκων και αυτήν την μικρά του περιουσίαν δια την εξεύρεσιν των πόρων λειτουργίας του 2^ου Γυμνασίου, το οποίον ηγάπησε περισσότερον από το κάθε τι εις την ζωήν του.…»

Δεν είναι τυχαίο ότι 21 χρόνια μετά την αφυπηρέτησή του, το 1980, οι αποφοιτήσαντες του 1947, έστησαν προτομή του στο κέντρο του προαυλίου του διδακτηρίου του Αναύρου. « … Σαν μια μικρή απόδειξη της μεγάλης μας αγάπης είναι η προτομή που στήσαμε, εμείς οι πρώτοι μαθητές του 2^ου Γυμνασίου, στον πρώτο γυμνασιάρχη, τον αείμνηστο Σωκράτη Παπαϊωάννου … Με την προτομή αυτή θελήσαμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη και την αγάπη μας προς όλους τους καθηγητές μας και κατ’ επέκταση προς κάθε δάσκαλο…» είπε στο λόγο του, ο απόφοιτος του 47, ιατρός Δημήτριος Γιάτσιος.

ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΓΚΕΣ

Όπως αναφέραμε, μετά το σεισμό και μέχρι το Γενάρη του 1971, το Σχολείο μας λειτουργεί κάτω από αντίξοες συνθήκες. Δεν έχει δικό του κτίριο και πολλές τάξεις στεγάζονται στα παραπήγματα στου «Τσιμπούκη» με κάποιες και ανάλογα με την πληθώρα των μαθητών, φιλοξενούνται στο διπλανό κτίριο του Α΄ Γυμνασίου. Τα παραπήγματα όπως είναι φυσικό, δημιουργούν δυσχέρειες στους μαθητές και καθηγητές. Ο συνωστισμός μεγάλος και ο εξαερισμός ανεπαρκής. Το χειμώνα το κρύο θερίζει και οι σόμπες καυσοξύλων, παρά τις ακάματες προσπάθειες του επιστάτη Γιάννη Μπακογιάννη (μπάρμπα-Γιάννη) δεν προσφέρουν θέρμανση. Σταδιακά καταργούνται και το σχολείο λειτουργεί χωρίς θέρμανση. Στην πράξη 11 του Α΄ τριμήνου 1960-1961, τονίζονται: «…Έκαστον τμήμα αποτελείται από 80 μαθητάς. Αυτονόητον τυγχάνει ότι κάθε προσπάθεια τόσο εκ μέρους των μαθητών όσο και εκ μέρους των καθηγητών προσκρούει εις το πλήθος των μαθητών…» 

Η οργάνωση όμως του Σχολείου είναι άριστη. Ο γυμνασιάρχης Δημήτριος Οικονομίδης πάσχει για το σχολείο και δίνει όλο του το είναι για την πρόοδο και την προκοπή του. Τα πάντα ελέγχονται, τα προβλήματα περιορίζονται στο ελάχιστο και επιτυγχάνεται η ομαλή λειτουργία του σχολείου. Η πειθαρχεία επιβάλλεται με ένα σύστημα αρχών που προσπαθεί να προλάβει και όχι να θεραπεύσει. Το διδακτικό έργο προχωρεί με εποικοδομητικό ρυθμό. Το βάρος πέφτει στους ώμους των καθηγητών, οι οποίοι με μεγάλες θυσίες αγωνίζονται να μεταδώσουν γνώσεις και αγωγή. Οι επιτυχίες στα Α.Ε.Ι φτάνουν και ξεπερνούν τα όρια του 90% και το Σχολείο μας κρατά μια από τις πρώτες θέσεις σε Πανελλήνια κλίμακα. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών προέρχεται από αγροτικές, εργατικές και μικροαστικές οικογένειες, θα κατανοήσουμε εύκολα πόσο η φτώχεια και οι στερήσεις δρουν σαν κίνητρο επιτυχίας και αγωνιστικής διάθεσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η παιδεία και μέχρι το 1964 δεν είναι δωρεάν. Οι μαθητές πληρώνουν 250 δραχμές «εκπαιδευτικά τέλη» για την εγγραφή τους, ποσό αρκετά σημαντικό την εποχή εκείνη, και αγόραζαν τα βιβλία. Το Σχολείο όμως ασκούσε και κοινωνική πολιτική για αυτό και στα  Πρακτικά του 1960 διαβάζουμε ότι «Ο Σύλλογος απαλλάσσει των τελών εγγραφής τους αριστούχους, τα τέκνα απόρων πολυτέκνων, τέκνα δημοσίων εκπαιδευτικών, τέκνα καταφυγόντων εις Ελλάδα εκ Ρωσίας αλλά και απόρους μαθητάς διακρινομένους δι΄επιμέλειαν και χρηστότητα. Απαλλάσσει δε του ημίσεως των τελών τα τέκνα εμμίσθων υπαλλήλων, ησφαλισμένων εργατών και ορφανούς πατρός. Σύνολον 137 οι πρώτοι και 302 οι δεύτεροι». Οι Έπαινοι που δίνονταν στους αριστούχους μαθητές ήταν φειδωλοί και μετρημένοι αφού η αξιολόγηση των μαθητών ήταν μεγάλη και ακριβοδίκαιη αφού η επικρατούσα αντίληψη ήταν ότι οι βαθμοί δεν πρέπει να δίνονται αφειδώς και πλασματικοί, αλλά με αντικειμενικότητα σε εκείνους που την αξίζουν.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1963: ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΑΠΕΡΓΙΑΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ

Η αδιαφορία της τότε κυβέρνησης να συζητήσει τα δίκαια αιτήματα των παραμελημένων και φτωχών σε μισθούς καθηγητών, τους οδήγησε να κατέλθουν στις 19 Ιανουαρίου 1963 σε πανελλήνια απεργία αορίστου διαρκείας. Το κύριο αίτημά τους ήταν αύξηση του χορηγούμενου επιδόματος κατά 1000 δραχμές και τη μισθολογική εξίσωσή τους (η διαφορά άγγιζε τις 1500 δρχ.) προς τον κλάδο των Τεχνικών (γεωπόνων κλπ). Η απεργία σημειώνει πλήρη επιτυχία. Στο Β΄ Γυμνάσιο απήργησαν όλοι οι καθηγητές. Γονείς και κηδεμόνες συμπαρίστανται στον αγώνα τους και αποστέλλουν τηλεγράφημα στον Πρόεδρο της Κυβέρνησης και στον Υπουργό Παιδείας. Ανοίγεται λογαριασμός στην Εθνική Τράπεζα όπου επαγγελματοβιοτέχνες, γονείς, ο Μητροπολίτης, ο Δήμαρχος και πολλοί άλλοι παράγοντες του Βόλου βοηθούν οικονομικά. Οι καθηγητές με το σύνθημά τους «ή τώρα ή ποτέ» δεν λυγίζουν.

Η Κυβέρνηση βλέποντας το αδιέξοδο που δημιουργείται διακόπτει την απεργία με πολιτική επιστράτευση. Οι καθηγητές επιστρέφουν όχι νικημένοι αλλά εξαναγκασμένοι και βαθιά πληγωμένοι. Έχουν όμως κερδίσει κάτι πολύ σημαντικό: τη συμπάθεια και τη συμπαράσταση γονέων, μαθητών και κοινής γνώμης.   

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ 1964

Το 1964 η προσφάτως εκλεγμένη Κυβέρνηση της Ενώσεως Κέντρου, με το Ν.Δ. 4579/1964 πραγματοποιεί μεγάλη εθνικής και κοινωνικής σημασίας εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Καθιερώνεται η δωρεάν εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες και επεκτείνεται η υποχρεωτική εκπαίδευση όλων των ελληνοπαίδων επί 9 πλήρη σχολικά έτη, Εισάγονται μαθήματα όπως Στοιχεία Οικονομικής Επιστήμης, Στοιχεία Δικαίου, Κοινωνιολογίας, Φιλοσοφίας, μαθήματα απαραίτητα για τη μόρφωση των νέων, που προορίζονται να ζήσουν σε εποχές μεγάλων οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών μεταβολών. Καθιερώνεται η δημοτική γλώσσα και χρησιμοποιείται ελεύθερα από διδάσκοντες και διδασκομένους όπως επίσης καθιερώνεται και το Ακαδημαϊκό Απολυτήριο.

Τέλος τα εξατάξια Γυμνάσια χωρίζονται σε 2 τύπου σχολείων, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια. Την διεύθυνση του 2^ου Λυκείου Βόλου συνεχίζει να έχει ο Δ. Οικονομίδης ενώ την διεύθυνση του 2^ου Γυμνασίου Βόλου την έχει τώρα ο φυσικός Ν. Καλορίζος. Εμπνευστής της, μετά από πολλά χρόνια και αγώνες, εκπαιδευτικής αυτής μεταρρύθμισης ήταν  ο φωτισμένος παιδαγωγός Ευάγγελος Παπανούτσος. Δυστυχώς όμως δεν κράτησε πολύ. Η Δικτατορία θα γυρίσει το τιμόνι της προόδου πολλά χρόνια πίσω.

Ο ΓΥΜΝΑΣΙΑΡΧΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ

Στις 6/7/1966 συνταξιοδοτείται ο Λυκειάρχης Δημήτριος Οικονομίδης. Η μορφή του και η αποστολή του θα μείνει αξέχαστη στους μαθητές του και όσο κι αν στο σχολείο ήταν αυστηρός και απαιτούσε πειθαρχία, επιβάλλοντας την τάξη και προκαλώντας τη συστολή,  όταν οι νέοι έβγαιναν στη ζωή, μετατρέπονταν σε άπειρη αγάπη και σεβασμό. Συνειδητοποιούσαν τότε πως λειτουργούσε σαν πραγματικός πατέρας που δεν είχε άλλο σκοπό παρά να βγάλει στον κόσμο σωστούς και ενάρετους ανθρώπους. «…η αγάπη, η υπομονή και επιμονή που έδειξε επάνω στο έργο του το θείο και ιερό θα είναι που θα φωτίζει και τον δρόμο τον δικό μας. Θα παραμένη φωτεινό παράδειγμα σε μας τους καθηγητάς που είχαμε την μεγάλη τιμή να συνεργαστούμε μαζί του. Υποθήκες θα είναι τα λόγια τους και παράδειγμα προς μίμησιν τα έργα του» ανέφερε μεταξύ άλλων σε άρθρο του στον «Ταχυδρόμο» ο συνάδελφός του Χρ. Ζαχαρόπουλος με την έναρξη του νέου σχολικού έτους. Την διεύθυνση τώρα του σχολείου συνεχίζει επάξια ο φιλόλογος Κ. Παπαθανασίου.

Η ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ

Στις 21/4/1967 επιβάλλεται με πραξικόπημα η δικτατορία των Συνταγματαρχών. Το Μάιο του 1967 αποστέλλεται εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας σχετική με την εξωτερική εμφάνιση και συμπεριφορά των μαθητών γεμάτη αφορισμούς και απαγορεύσεις. Το συνειδητό σταμάτημα και πισωγύρισμα της προοδευτικής πορείας των εκπαιδευτικών θεμάτων είναι γεγονός. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση παραμερίζεται και με τον Αναγκαστικό Νόμο 129/19-9-1967 η οργάνωση της Γενικής Παιδείας έχει ως εξής: Επανέρχεται ο θεσμός του 6τάξιου Γυμνασίου με τις Δ΄, Ε΄, και ΣΤ΄ τάξεις να οργανώνονται σε τμήματα θεωρητικής και θετικής κατεύθυνσης. Η εισαγωγή των μαθητών από το Δημοτικό στην Α΄ τάξη γίνεται με εξετάσεις και επανέρχεται από την πρώτη τάξη η απλή καθαρεύουσα σε συνάρτηση με την Αττική διάλεκτο. Δεν καταργήθηκαν όμως μαθήματα, όπως ο Επιτάφιος του Περικλή, η Αντιγόνη  και άλλα, μέσα από τα οποία ο καθηγητής μπορούσε, αν διέθετε δύναμη και ευελιξία, να διοχετεύει στους μαθητές τις δημοκρατικές ιδέες και να δημιουργεί ελεύθερο φρόνημα.

ΑΓΟΡΑ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ ΚΑΙ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟΥ

Το 1965, ο λυκειάρχης Δ. Οικονομίδης κατάφερε να δώσει «σάρκα και οστά» στο όνειρο τόσων μαθητών, γονέων και καθηγητών. Και αυτό δεν ήταν άλλο από την εύρεση και αγορά οικοπέδου, ώστε να κατασκευασθεί σε αυτό ιδιόκτητο διδακτήριο. Στη συμβολή των λεωφόρων Σταδίου και Πολυμέρη υπήρχε οικόπεδο 7.700 περίπου τ.μ. ιδιοκτησίας του Κυνηγετικού Συλλόγου Βόλου. Μάλιστα λέγεται ότι η ιδέα ήταν του αείμνηστου επιστάτη του σχολείου Γιάννη Μπακογιάννη, που με αυταπάρνηση, υποδειγματικό ζήλο, ήθος και απαράμιλλη τιμιότητα υπηρέτησε το σχολείο επί 35τία. Ο Δ. Οικονομίδης άρπαξε την ιδέα και κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για υλοποίηση αυτού του ονείρου. Στέλνει επιστολές σε γονείς και αποφοίτους του σχολείου ζητώντας οικονομική ενίσχυση ενώ παράλληλα με τη Σχολική  Επιτροπή ξεκινάει σειρά έντονων παραστάσεων προς τον Δήμο Βόλου, τον Κυνηγετικό Σύλλογο, τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων και φυσικά το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.. Η τιμή που ζητούσε ο Κυνηγετικός Σύλλογος ήταν 1.078.000 δρχ  

Το φθινόπωρο του 1965 η αγορά του οικοπέδου είναι γεγονός αφού τα χρήματα είχαν συγκεντρωθεί. Από πόρους του Σχολικού Ταμείου 400.000 δρχ., από τον Ο.Σ.Κ. (Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων) 332.000 δρχ. και οικονομική αρωγή από ΥΠΕΠΘ (Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων) 350.000 δρχ. Σύμφωνα με τα σχέδια της μελέτης από τον καθηγητή του Πολυτεχνείου Ιωάννη Λιάππη, το διδακτήριο θα αποτελείται από 2 διώροφα κτίρια με 12 αίθουσες το καθένα, με εργαστήρια Φυσικής, Χημείας, Χειροτεχνίας, Αμφιθέατρο, Αίθουσα τελετών, Βιβλιοθήκη, Γραφεία, Αποδυτήρια, Λουτρά κτλ..

Η Κυριακή 22/6/1969 ορίζεται η ημέρα θεμελίωσης των διδακτηρίων. Στην τελετή θεμελίωσης παρευρέθηκαν ο τότε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εσωτερικών Στ. Πατακός, ο Υφυπουργός Παιδείας Νικ. Σιώρης, ο Επιθεωρητής Διοικήσεως Αθ. Τσουρμακλής, ο Δήμαρχος Βόλου Γ. Σάρρος, πολλοί γονείς, μαθητές, καθηγητές και πλήθος κόσμου. Χαρακτηριστικό της ομιλίας του Γυμνασιάρχη Κων. Παπαθανασίου, απευθυνόμενος προς τον Πατακό ήταν και το εξής: «….ορθώς λέγεται κ. Αντιπρόεδρε, ότι αβάλατε εις την θήκην το πιστόλι σας και επήρατε το μυστρί της αναμορφώσεως της Ελλάδος»! Τέλος, τα επίσημα εγκαίνια του διδακτηρίου έγιναν με κάθε λαμπρότητα το απόγευμα της Παρασκευής, 4/6/1971 από τον τότε υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Νικήτα Σιώρη, τον μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ηλία και πλήθος άλλων επισήμων, γονέων, μαθητών και εκπαιδευτικών.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΛΟΓΩ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ, ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΑΡΧΗ Κ. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΑΡΧΗ ΧΡ. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

Λίγες ημέρες μετά τα επίσημα εγκαίνια του νέου διδακτηρίου, ο Γυμνασιάρχης Κ. Παπαθανασίου προάγεται σε Διοικητικό Επιθεωρητή και τοποθετείται στη Λάρισα. Στο αποχαιρετιστήριο δείπνο που παρέθεσε ο Σύλλογος των καθηγητών προς τιμήν του, ο θεολόγος Χρ. Ζαχαρόπουλος, τόνισε μεταξύ άλλων και τα εξής: «… Διημερεύατε εις το Σχολείον, δια να δώσετε σεις πρώτος το παράδειγμα της εργατικότητας. Αγαπούσατε τους συνεργάτες σας, τους μαθητές και τους γονείς, δια να δείξετε έτσι ότι η μεγαλυτέρα αρετή, η οποία πρέπει να κοσμεί τον εκπαιδευτικό είναι η αγάπη….»

Την θέση του Κ. Παπαθανασίου αναλαμβάνει προσωρινά ο αρχαιότερος από τους άλλους καθηγητές, ο φιλόλογος Απ. Κουτσοπίνας, ο οποίος και αυτός σε λίγες εβδομάδες, παραδίδει, λόγω μετάθεσής του, στον αρχαιότερο καθηγητή, μαθηματικό Κ. Αβραμίδη που και αυτός σε λίγες μέρες παραδίδει στο νέο κανονικό τώρα Γυμνασιάρχη, μετατεθέντα από το 2^ο Γυμνάσιο Θεσ/νίκης, φυσικό Ζ. Ζωγράφο.

Ο Ζήσης Ζωγράφος ήταν μια φωτεινή προσωπικότητα. Είχε άρτια επιστημονική κατάρτιση και διακρινόταν για την ευγένεια του ήθους, την ευπροσηγορία  και την ανθρωπιά του. Κράτησε το Σχολείο σε υψηλό επίπεδο πνευματικής απόδοσης και δημιούργησε στο Σύλλογο των καθηγητών ατμόσφαιρα συνεργασίας και συναδελφικής αγάπης. Στις 2/12/1972 όμως μετατίθεται στο Γυμνάσιο Κρύας Βρύσης Γιαννιτσών και τη Δ/νση αναλαμβάνει η φιλόλογος Αν. Ίκκου που μετατέθηκε στο σχολείο μας από Γυμνάσιο Καλαμπάκας.

Η Αναστασία Ίκκου που διακρινόταν για την ευστροφία, ισχυρή θέληση και δυναμισμό, προσπάθησε να επιβάλει στο Σχολείο αυστηρή πειθαρχία, αγωνιζόμενη άοκνα κι αυτή να κρατήσει το σχολείο σε επίπεδα υψηλής απόδοσης. Τον Σεπτέμβριο του 1974, Αν. Ίκκου μετατίθεται στο Γ΄ Οικονομικό Εσπερινό Γυμνάσιο Αθηνών και παραδίδει την διεύθυνση του σχολείου στον θεολόγο Γυμνασιάρχη Χρ. Ζαχαρόπουλο, που μετατέθηκε από το Γυμνάσιο Ν. Ιωνίας Βόλου. Την ίδια ημέρα αναλαμβάνει ως 2^η Γυμνασιάρχης, που μετατέθηκε από Γυμνάσιο Ζαγοράς, η φυσικός Αικατερίνη Μαζαράκη.

Ο Χρίστος  Ζαχαρόπουλος προικισμένος με πολλά διοικητικά και ηγετικά προσόντα, ευστροφία πνεύματος και απαράμιλλη εργατικότητα, έχοντας πολύτιμους συνεργάτες την Αικ. Μαζαράκη ως δεύτερη διευθύντρια και ένα δυναμικό επιτελείο καθηγητών, προσπάθησε να καλύψει σταδιακά τις διδακτηριακές ελλείψεις και να δώσει μια νέα πνοή σε όλο το σχολείο. Πολυπληθές το Σχολείο σε μαθητόκοσμο και υψηλές οι επιδόσεις τους στα μαθήματα και στα αποτελέσματα των εισιτήριων εξετάσεων για τα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Σε τμήματα για παράδειγμα της Γ΄ τάξης από τους 36 μαθητές εισάγονται οι 34 σε Πανεπιστημιακές και Πολυτεχνικές Σχολές, ποσοστά ασυναγώνιστα σε πανελλήνια κλίμακα.

ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΠΟ 1974 ΕΩΣ 1986

Μετά την πτώση της Δικτατορίας, το 1974, η εκπαίδευση συνιστά προνομιακό πεδίο  παρέμβασης  για  τις  κυβερνήσεις  και  πεδίο  αντιπαράθεσης  των  πολιτικών δυνάμεων.

Από  το  1974  ως  το  1986  οι  υπουργοί  Παιδείας  ανέρχονται  σε  επτά  (7), ανάμεσά  τους  και  οι  Γεώργιος  Ράλλης  και Απόστολος  Κακλαμάνης οι  οποίοι ταυτίζονται με τα βασικότερα μεταρρυθμιστικά εγχειρήματα της περιόδου.

Με τη μεταρρύθμιση  Ράλλη (Ν. 309/76 και Ν. 576/77)   αίρονται βασικές εκπαιδευτικές επιλογές της  Δικτατορίας. Όπως  στη μεταρρύθμιση  του  1964,  η  «νεοελληνική»  (δημοτική)  αναγορεύεται  σε  επίσημη γλώσσα,  η υποχρεωτική  εκπαίδευση  γίνεται  9χρονη  και  το  6τάξιο  Γυμνάσιο χωρίζεται σε δύο κύκλους, το  3ετές Γυμνάσιο και το  3ετές Λύκειο. καταργούνται οι εξετάσεις από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο και θεσπίζονται εισιτήριες εξετάσεις για το Λύκειο.

Το Σχολείο μας, το εξατάξιο 2^ο Γυμνάσιο επομένως, χωρίζεται σε δυο αυτοτελείς σχολικές μονάδες, το 3/ετές Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων (βόρειο κτίριο) και το 3/ετές Β΄ Λύκειο Βόλου (νότιο κτίριο). Γυμνασιάρχης αναλαμβάνει ο νεοπροαχθείς Γεώργιος Ζώκαρης ενώ Λυκειάρχης παραμένει  ο μέχρι τότε Γυμνασιάρχης, Χρ. Ζαχαρόπουλος. Έτσι, ενώ το σχολικό έτος 1975-1976, ο αριθμός των μαθητών του Β΄ Γυμνασίου Αρρένων Βόλου ήταν 946, το σχολικό έτος 1976-1977 ο αριθμός αυτός, στο Λύκειο, μειώνεται στους 452. Την 1/9/1977, με την έναρξη του νέου σχολικού έτους 1977-1978 παρουσιάστηκαν στο Β΄ Λύκειο  Αρρένων Βόλου και ανέλαβαν υπηρεσία και οι καθηγητές του Οικονομικού Λυκείου Βόλου, το οποίο με τον άρθρο 66§9/576/77 Π.Δ.,  καταργήθηκε. Οι τάξεις και τα τμήματα του Σχολείου αυτού εντάχθηκαν στο Β΄ Λύκειο  Αρρένων ως τμήματα Οικονομικής Κατεύθυνσης.

Η μεταρρύθμιση Κακλαμάνη (Ν. 1566/1985)  κρατά βασικά στοιχεία  της  μεταρρύθμισης  Ράλλη  αλλά  επιχειρεί  να  τα την εναρμονίσει  με  τις  δεσπόζουσες  έννοιες της  ισότητας και  της συμμετοχής. Έτσι καταργείται ο  θεσμός  του  επιθεωρητή  και εισάγεται  εκείνος  του  σχολικού συμβούλου, το πολυτονικό σύστημα στη γλώσσα αντικαθίσταται από το μονοτονικό, δίνεται  ειδικό  βάρος  στα παιδιά  με  ειδικές  ανάγκες,  καταρτίζεται  ο κανονισμός  των μαθητικών  κοινοτήτων, θεσπίζεται  για  πρώτη  φορά  η  συμμετοχή  των  γονέων στη λειτουργία  του  σχολείου  ενώ  τα  ιδρύματα  εκπαίδευσης  των  νηπιαγωγών  και  των δασκάλων αναβαθμίζονται σε πανεπιστημιακά. Εισάγεται ένας νέος τύπου λυκείου, το  Πολυκλαδικού,  στο  οποίο  οι  τότε  κυβερνώντες  εναπόθεσαν  πολλές  ελπίδες  ως μορφή  «ενιαίου  σχολείου»  προορισμένου  να  μορφώσει  πολίτες  τόσο  με  γενικές γνώσεις  όσο  και  τεχνικές  δεξιότητες  και, ταυτόχρονα, να  συμβάλει στη  μείωση των κοινωνικών  ανισοτήτων.  Παράλληλα  με  τα  Πολυκλαδικά  Λύκεια  διατηρούνται  με μικρές αλλαγές  οι  άλλοι τύποι  λυκείου, το  Γενικό, το  Τεχνικό Επαγγελματικό  και η Γενική Επαγγελματική Σχολή.  Σε  ό,τι  αφορά τη  μετάβαση  από  τη  δευτεροβάθμια στην  τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι  Πανελλήνιες  εξετάσεις στη  Β’  και  Γ’  Λυκείου  αντικαθίστανται  από το σχολικό έτος 1982-1983, από το σύστημα των Γενικών Εξετάσεων που αφορούν μόνο την Γ΄ τάξη με καθιέρωση των τεσσάρων δεσμών, ενώ  συνυπολογίζονται  οι   επιδόσεις  στα  μαθήματα  και  των  τριών  τάξεων  του  Λυκείου.  Στο  ίδιο  πλαίσιο καθιερώνεται  ο  Σχολικός  Επαγγελματικός  Προσανατολισμός  των  μαθητών  και ιδρύεται το 1983 το μεταλυκειακό κέντρο με στόχο την προετοιμασία των υποψηφίων για τις Γενικές εξετάσεις στο σχολείο και όχι στο φροντιστήριο.

Στο διδακτήριό μας τώρα συστεγάζονται πολλά σχολεία, το 2^ο Λύκειο με 13 τμήματα + 2 τμήματα δεσμών, το 2^ο Γυμνάσιο με 12 τμήματα + 3 τμήματα του Αθλητικού Γυμνασίου (ένα για κάθε τάξη), το 8^ο Γυμνάσιο με 13 τμήματα, το Εσπερινό Λύκειο με 6 τμήματα και το Εσπερινό Γυμνάσιο με 9 τμήματα. Η συνεχής αυτή λειτουργίας του σχεδόν επί 15 ώρες το εικοσιτετράωρο, ο μεγάλος αριθμός των μαθητών και η παρουσία μαθητών Γ΄ τάξης από όλα τα σχολεία του Βόλου για παρακολούθηση μαθημάτων της πέμπτης (Ε΄) Δέσμης, δημιουργούσε πολλά προβλήματα λειτουργικότητας και μικρής χαλάρωσης της παραδοσιακής πειθαρχίας.

ΕΚΔΡΟΜΕΣ

Στο Β΄ Γυμνάσιο από την ίδρυσή του και μέχρι το 1965 στα πρακτικά του δεν είναι καταχωρημένη καμιά πράξη για πολυήμερες εκδρομές. Οι καθηγητές τότε θεωρούσαν ότι οι εκδρομές δεν επιτελούσαν τον καθαρά εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό σκοπό παρά αποτελούσαν μέσο για διέξοδο των μαθητών σε πράξεις αχαρακτήριστες που καθόλου δεν ταίριαζαν με την ιδιότητα τους και βάσανο για τους συνοδούς καθηγητές. Με την πράξη όμως 14 στις 18/04/1966 ανοίγει ο δρόμος για τις εκδρομές. Έτσι  ο Σύλλογος καθηγητών αποφασίζει διήμερη εκδρομή των μαθητών της Γ΄ τάξης και της Β΄ Κλασσικού στους Δελφούς και ημερήσια της Α΄ τάξης και Β΄ Πρακτικού στο Πήλιο. Για την εποχή εκείνη, που το Β΄ Γυμνάσιο ούτε περιπάτους πραγματοποιούσε, η απόφαση για πολυήμερη εκδρομή ήταν σημαντικό γεγονός.

Δεκαπέντε χρόνια μετά, στις 17/03/1980 με την πράξη 12, ο Σύλλογος καθηγητών αποφάσισε να μη πραγματοποιηθεί πολυήμερη εκδρομή γιατί 1) δεν εκπληρώνει τους μορφωτικούς της σκοπούς, 2) οι μαθητές ασχολούνται με την οργάνωσή της και παραμελούν τα μαθήματα 3) οι ηθικοί κίνδυνοι είναι μεγάλοι και 5) μπορούν να πάνε εκδρομή μόνοι τους. Βέβαια το θέμα «πολυήμερη εκδρομή» δεν είχε κλείσει. Έτσι στις 28/2/1983 με την πράξη 12 ο Σύλλογος καθηγητών αποφασίζει, μετά από μεγάλη και διεξοδική συζήτηση στην οποία έλαβαν μέρος εκπρόσωπος του Συλλόγου Γονέων, ο πρόεδρος του 15μελούς Μαθητικού Συμβουλίου και 2 ακόμη μαθητές πρόεδροι τμημάτων, κατά πλειοψηφία να πραγματοποιηθεί πολυήμερη εκδρομή με 2 μόνο διανυκτερεύσεις, την 13,14 και 15/4/1983 στη Χαλκιδική. 

Ο ΛΥΚΕΙΑΡΧΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

Η 23/10/1985 είναι μια σημαντική ημερομηνία για το Λύκειό μας. Ο επί 12 χρόνια Λυκειάρχης Χρίστος Ζαχαρόπουλος αποχωρεί, λόγω συνταξιοδότησής του, από την ενεργό υπηρεσία. Ο Χρ. Ζαχαρόπουλος υπηρέτησε την εκπαίδευση και το σχολείο πιστά και με πλήρη συναίσθηση του χρέους του χωρίς να επιτρέψει στον εαυτό του οποιαδήποτε παρέκκλιση. Άριστος γνώστης της σχολικής νομοθεσίας, βοηθούσε τους συναδέλφους του και τους κατηύθυνε σωστά, έχοντας πάντα σαν γνώμονα την αγάπη, χωρίς να παραβιάζονται οι υπηρεσιακές ανάγκες και οι υπαλληλικές αρχές. Σε επιστολή του, που διαβάστηκε στους μαθητές/τριες, συμβούλευε «να αγωνίζονται πάντα όχι μόνο για την γνώση, αλλά πρωτίστως και κυρίως για την αρετή και το καλό». Τον διαδέχτηκε ο υποδιευθυντής μαθηματικός Ι. Λαμπράκης μέχρι το τέλος του σχολικού έτους 1985-1986, οπότε την Δ/νση ανέλαβε ο φιλόλογος Ιωάννης Πατρίκος.

Η ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1990-2000

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι δύο υπουργοί Παιδείας της κυβέρνησης Κωνσταντίνου  Μητσοτάκη (1990-1993),  Βασίλης  Κοντογιαννόπουλος  και  Γιώργος Σουφλιάς, επιχειρούν αλλαγές με στόχο την αποκατάσταση, κατά τη γνώμη ιδιαίτερα του  πρώτου,  της  διασαλευθείσας  πειθαρχίας  στο  σχολείο  και  τη βελτίωση  της ποιότητας της εκπαίδευσης με την, ατελέσφορη, εισαγωγή διαδικασιών αξιολόγησης των μαθητών  και  των  εκπαιδευτικών.

 Αξιομνημόνευτη,  από  τη  σκοπιά που  μας ενδιαφέρει  εδώ  είναι η  θητεία  στο υπουργείο  Παιδείας  του  Γεωργίου  Παπανδρέου  (κυβέρνηση  Ανδρέα  Παπανδρέου). Κατά  την 26μηνη  παραμονή  του  (8/7/1994  –  28/91996)  στο  υπουργείο  Παιδείας εισάγεται  πειραματικά  ένας  νέος  θεσμός,  το  ολοήμερο  σχολείο, και  διατυπώνεται πρόταση  για  την  αναδιάρθρωση  του  Λυκείου  και  την  καθιέρωση  του  Εθνικού Απολυτηρίου ως πιστοποιητικού αποφοίτησης από  το Λύκειο  και ως  πιστοποιητικού εγγραφής  σε  Πανεπιστήμια  και  ΤΕΙ.

Ο διάδοχος  του  Γ.  Παπανδρέου,  Γεράσιμος Αρσένης  στην  τετράχρονη παραμονή  του  στο  υπουργείο  Παιδείας  εγκαταλείπει  το  σχέδιο  για  το  Εθνικό Απολυτήριο  και  επιδίδεται  στις  ευρύτερες,  μετά  το  1985, αλλαγές στην  εκπαίδευση.  Το 1997  ψηφίζεται ο Ν. 2525 με τον  οποίο  θεσπίζονται  αλλαγές  στην πρωτοβάθμια  και  δευτεροβάθμια  εκπαίδευση, στην εισαγωγή στην τριτοβάθμια και στο διορισμό των εκπαιδευτικών.

Δύο θέματα επιχείρησε να προσεγγίσει και να αλλάξει η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Γ. Αρσένη: το πρώτο ήταν ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών σε συνάρτηση με την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και το δεύτερο ο τρόπος διορισμού των εκπαιδευτικών, με την κατάργηση της επετηρίδας, αλλά και η επιχειρούμενη -αν και ιδιαιτέρως «διστακτική»- αξιολόγησή τους. Με την εν λόγω μεταρρύθμιση επανήλθαν οι εξετάσεις και μάλιστα πανελλαδικού τύπου σε 14 μαθήματα στη Β´ και στην Γ´ Λυκείου, ενώ «εισιτήριο» για την εισαγωγή των υποψηφίων του νέου συστήματος στα ΑΕΙ και ΤΕΙ ήταν πλέον μόνο το απολυτήριο του Ενιαίου Λυκείου. Βεβαίως με διάφορες ευνοϊκές ρυθμίσεις του πρώην υπουργού Παιδείας δίδονταν η δυνατότητα στους μαθητές να αξιοποιήσουν τον βαθμό στη Β´ Λυκείου μόνον αν είναι προς όφελός τους (μεγαλύτερος ή ίσος με αυτόν της Γ´ Λυκείου), ενώ καταργήθηκαν οι Γενικές Εξετάσεις στα τέσσερα μαθήματα των δεσμών (οι τελευταίες αντικαταστάθηκαν από πέντε επιστημονικά πεδία). Παράλληλα οι μαθητές μπορούσαν πλέον με βαθμό απολυτηρίου 9,5 να εισάγονται σε σχολές (χαμηλών βάσεων) της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 2ου ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΟΛΟΥ: MIA ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ

Το 2^ο Πρότυπο Γενικό Λύκειο Βόλου είναι ένα από τα πρώτα και ιστορικότερα σχολεία του Βόλου. Το 1938 ιδρύεται το 5τάξιο Προγυμνάσιο Αρρένων Βόλου (ΦΕΚ 408/31-10-1938),  ενώ το επόμενο ακριβώς έτος (1939) ιδρύεται το Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων Βόλου (ΦΕΚ 391/18-9-1939). Το 1940 παρεμποδίζεται σοβαρά η λειτουργία του, λόγω του Αλβανικού πολέμου και της Κατοχής, και επαναλειτουργεί κανονικά το 1945, με τον τίτλο «8τάξιο Γυμνάσιο». Την χρονιά αυτή ολοκληρώνεται η λειτουργία όλων των τάξεων και αποφοιτούν οι πρώτοι τελειόφοιτοι. Το 1955, λόγω των καταστροφικών σεισμών στην ευρύτερη περιοχή του Βόλου, μεταστεγάζεται σε παραπήγματα  και για κάποιο χρονικό διάστημα φιλοξενείται στο ένα από τα δύο κτίρια του  «Παγκυπρίου Διδακτηρίου», το οποίο ανηγέρθη με χορηγία των αδελφών μας Κυπρίων.  

Το 1965, με την έγκριση του ΥΠΕΠΘ, αποφασίζεται η ανέγερση νέου διδακτηρίου. Η μελέτη εκπονήθηκε από τον καθηγητή αρχιτέκτονα του ΕΜΠ Γιάννη Λιάπη,  φοιτητή και μετέπειτα στενό συνεργάτη του αείμνηστου Δημήτρη Πικιώνη. Ακολουθώντας τα διδάγματα του δασκάλου του, αλλά και τις αρχές της μοντέρνας Αρχιτεκτονικής και της Σχολής του Μπάουχαους, τις οποίες πιστά υπηρέτησε,  ο Γ. Λιάπης σχεδιάζει ένα διδακτήριο  με οριζόντιες γεωμετρικές φόρμες, μεγάλα ανοίγματα και καθαρούς όγκους. Το διδακτήριο  διακρίνεται για την καθαρότητα των λειτουργιών του,  τους  πολλούς ανοικτούς και ημιυπαίθριους  χώρους, τις φωτεινές αίθουσες, καθώς και για την ένταξή του στο γειτνιάζον ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον του λόφου της Γορίτσας και της θάλασσας του Παγασητικού, το οποίο ο Γ. Λιάπης  σεβάστηκε απόλυτα και το αντιμετώπισε με ιδιαίτερη ευαισθησία, σε μια περίοδο κατά την οποία αυτές έννοιες  ήταν άγνωστες για το ευρύ κοινό. Έτσι, το 1971, αποκτά δικό του διδακτήριο στην παραθαλάσσια περιοχή του Αναύρου, όπου στεγάζεται μέχρι και σήμερα. 

Μετά από συνεχείς αλλαγές των νομοθετικών πλαισίων, με κυριότερη αυτή του 1976 στο ίδιο διδακτήριο λειτούργησε  το Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων Βόλου (τριτάξιο) και το Β΄ Λύκειο Αρρένων Βόλου (τριτάξιο) ενώ από το 1979, με την κατάργηση των αμιγών σχολείων, λειτουργούν ως μικτά το 2^ο Γυμνάσιο και 2^ο Γενικό Λύκειο Βόλου.

Το 2021, με την απόφαση 51614/Δ6/11-05-2021, ΦΕΚ 1895 τ. β΄, το Σχολείο μας, λόγω της ιστορικότητας και της μεγάλης προσφοράς του στην κοινωνία της Μαγνησίας αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας, χαρακτηρίστηκε ως 2^ο Πρότυπο Γενικό Λύκειο Βόλου. Απόφοιτοι του σχολείου είναι ο διάσημος μουσικοσυνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου, ο Αδαμαντιάδης Αχ., καθηγητής Πυρηνικής Ενέργειας και Σύμβουλος της World Bank Group,  o επιχειρηματίας Λούλης Κ., ο Γουργουλιάνης Κ., πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι πολλοί καθηγητές σε Πανεπιστήμια της Ελλάδας και της αλλοδαπής, όπως του ΕΚΠΑ Ηλιόπουλος Δ., Στεφάνου Ν., Λυκοδήμος Βλ., Πουρνάρας Σπ.,  ο θεολόγος-φιλόσοφος π. Νικόλαος Λουδοβίκος, ο Καραθανάσης Αθ. του ΑΠΘ,  ο διακριθείς στους Ολυμπιακούς 1988  κωπηλάτης Λυκομήτρος Β., η πρωτεύσασα σε Παγκόσμια πρωταθλήματα κωπηλασίας Βόντζου Αν., και πολλοί άλλοι. Επίσης, δραστήριοι απόφοιτοι του στελεχώνουν πολιτιστικούς και πνευματικούς συλλόγους, οι οποίοι κοσμούν την πόλη μας.

Έτσι, λοιπόν,  σε μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του ρόλου της Δημόσιας Εκπαίδευσης και της επαναφοράς του κύρους της στις αρχές και αξίες ενός σεβαστού παρελθόντος, τον  Μάιο του 2018, το 2ο Γενικό Λύκειο Βόλου  διοργάνωσε  μία  ενδιαφέρουσα εκδήλωση,  στο ιστορικό Κινηματοθέατρο «Αχίλλειο» της πόλης μας. Αφορμή στάθηκαν τα «Ογδόντα χρόνια λειτουργίας του 2^ου Εξαταξίου Γυμνασίου-2^ου Γυμνασίου και Λυκείου Βόλου». Στο πλαίσιο της εκδήλωσης προβλήθηκε μία ταινία με την ιστορία του Σχολείου, και μίλησαν διαπρεπείς απόφοιτοί του, πρωτοπόροι στον χώρο της Επιστήμης, της Επιχειρηματικότητας και της Κοινωνικής δράσης.

Στην παρούσα φάση της λειτουργίας του, το 2^ο Πρότυπο Γενικό Λύκειο Βόλου στελεχώνεται από τον Διευθυντή του κ. Δημήτριο Σπανόπουλο, ΠΕ11 και τριάντα (30)  εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων, αρκετοί αυξημένων προσόντων, οι οποίοι αόκνως και φιλοτίμως εργάζονται για την ανάπτυξη των στόχων του.

Στόχοι μας, η καλλιέργεια της εκπαιδευτικής αριστείας και η ανάδειξη των ιδιαιτέρων δυνατοτήτων των μαθητών μας. Έτσι, τους ενθαρρύνουμε να συμμετέχουν στους διαγωνισμούς της Ε.Μ.Ε. της Ε.Ε.Φ., Ε.Ε.Χ., Λογοτεχνίας, εγκεκριμένων από το ΥΠΑΙΘ,  και της Βουλής των Εφήβων. Για τον σκοπό αυτό δραστηριοποιούνται με επιτυχία έντεκα Όμιλοι Καινοτομίας και Δημιουργικότητας: Δημιουργικής ανάγνωσης- Δημιουργικής γραφής, Νανοτεχνολογίας, Χημείας, Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικής, Κινηματογράφου και Ψηφιακής δημιουργίας, Μαθητικής Δημοσιογραφίας, Τοπικής ιστορίας, Θεάτρου, Μαθηματικών και Ρομποτικής, τμήματα Ενισχυτικής Διδασκαλίας Αρχαίων Ελληνικών, Λατινικών, Φυσικής, Χημείας, Οικονομίας, Πληροφορικής και Αγγλικών, καθώς επίσης καινοτόμα προγράμματα και προγράμματα κινητικότητας ERASMUS.

Εξάλλου, μέλημά μας είναι το άνοιγμα της σχολικής μονάδας στην κοινωνία, στις συνεργασίες με άλλα σχολεία της περιοχής αλλά και με εκπαιδευτικούς, ερευνητικούς και πολιτιστικούς φορείς, εντός και εκτός Ελλάδος. Στο πρόσφατο παρελθόν, τον Δεκέμβριο του 2016, μαθητές επισκέφθηκαν την Πράγα, κατόπιν προσκλήσεως του παραρτήματος του Πανεπιστημίου της Ν. Υόρκης. Το 2018, ταξίδεψαν μέχρι το Frascati της Ρώμης, στους χώρους του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Σταθμού (ESA), όπου ενημερώθηκαν για τις θαυμαστά επιτεύγματα της Αεροδιαστημικής Επιστήμης και στον ΟΗΕ, για την κλιματική αλλαγή. Εξάλλου, έχουν εκπονηθεί πολλά πολιτιστικά και περιβαλλοντικά προγράμματα, όπως διαφαίνεται από το αρχείο της σχολικής μονάδας. Επίσης, με πρωτοβουλία καθηγητών του σχολείου και στο πλαίσιο στήριξης των τελειοφοίτων μαθητών ενόψει των Πανελλαδικών εξετάσεων, λειτουργούν κάθε έτος Ομάδες Εφήβων, τις οποίες συντονίζουν ψυχολόγοι της «Πρότασης Ζωής» του ΟΚΑΝΑ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Άλλη επιδίωξη είναι η διεύρυνση του προσωπικού χώρου προς κάθε εμπερίστατο αδελφό. Μέχρι σήμερα, μαθητές του σχολείου έχουν συμμετάσχει, ως ενεργοί πολίτες, σε τέσσερις εκδηλώσεις για τον τοπικό μεν, αλλά πανελλήνιας εμβέλειας Σύλλογο Συμπαραστάσεως Κρατουμένων «Ο Εσταυρωμένος». Επίσης, το διάστημα 17-20 Δεκεμβρίου 2022, στους χώρους του παραλιακού συγκροτήματος «Παπαστράτου» του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, λειτούργησε bazaar για την ενίσχυση του ειδικού σχολείου Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.. Η πρωτοβουλία ανήκε στο ΠΤΕΑ του Π.Θ. και στην επίκουρη καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Ρούσση Χριστίνα. Ως εθελόντριες, συμμετείχαν μαθήτριες των τμήματων Γ₃’ και Α₁, οι οποίες προσέφεραν, για τη στήριξη της δράσης, και  χειροποίητα κοσμήματα. Εξ άλλου, τον Απρίλιο 2022,  συγκεντρώθηκαν χρήματα, τα οποία επιδόθηκαν στους εταίρους Ρουμάνους του προγράμματος ERASMUS, με σκοπό την οικονομική βοήθεια των Ουκρανών προσφύγων, οι οποίοι φιλοξενήθηκαν στη μαθητική εστία του σχολείου τους, στο Galati.